In de vorige generatie was het vanzelfsprekend om met vaste, lokale partners te werken. Inmiddels is er een externe directie die stevig stuurt op scherpe prijsstellingen. De huidige eigenaren zien dit gebeuren en hebben twijfels bij dit beleid.
De overeenstemming tussen familie- en bedrijfswaarden gebeurt automatisch in de eerste generatie door de rol van de oprichter. In latere generaties en naarmate er meer familieleden betrokken zijn, vraagt het expliciteren van waarden meer aandacht.
Het helder formuleren van de familiewaarden helpt om eventuele verschillen tussen de kernwaarden van het bedrijf en de familie duidelijk te maken. Mocht blijken dat de familiewaarden substantieel afwijken van de bedrijfswaarden, dan moet je hierover met elkaar in gesprek. Alleen zo borg je dat de samenwerkingsrelatie tussen het bedrijf en de eigenaarsfamilie niet onder druk komt te staan.
Moeras
Niet altijd kunnen alle familieleden zich even makkelijk in de familiecultuur vinden. Een familiecultuur met haar onderliggende waarden is soms een ingewikkeld moeras van familiehistorie met mooie en minder mooie kanten. En na een paar generaties is het de vraag welke gemeenschappelijke waarden de (achter)neven en nichten nog hebben. Er zijn dus legio redenen waarom het in latere generaties meestal niet makkelijk is om een rijtje familiewaarden op te schrijven waar de hele familie zich zomaar in kan vinden.
Kijk daarom liever naar eigenaarswaarden in plaats van praten over familiewaarden. Deze vragen helpen om dit gesprek te voeren:
- Op welke manier wil de familie haar rol van eigenaar invullen?
- Wat wil de familie als eigenaar absoluut terugzien in het bedrijf?
- Wat vindt de familie als eigenaar hierbij echt belangrijk?
Je doet met deze vraagstelling recht aan mogelijke verschillen die er zijn tussen familieleden en tussen gezinnen, maar je houdt wel scherp voor ogen dat overeenstemming noodzakelijk is over de waarden die onder de eigenaarsrol liggen.
Weerslag van de waarden
Het expliciteren van eigenaarswaarden is een proces dat zijn weerslag kan vinden in het familiestatuut. Ons advies is om de waarden zo expliciet mogelijk te maken, met woorden waar jullie je als familie in herkennen. Een aansprekend voorbeeld zijn de eigenaarswaarden van een internationaal georiënteerde, derde generatie bedrijfsfamilie met gediversifieerde business portfolio.
| De eigenaarswaarden van deze familie:
1. Pacta sunt servanda: What has been agreed holds. 2. Things need to be looked after: assets, relationships, undertakings need to be well kept and in order. 3. Money must not be thrown into the dustbin: Good housekeeping is of fundamental importance; avoid bad business, reckless spending, misplaced trust. 4. Let’s see, then let’s see: take decisions one at a time, observe the consequences, then take the next decision based on the new reality. 5. The wine must be good: quality is important, honoring others with generosity is important, patience is rewarded, meals bring people together. |
