Na een radioprogramma over opvolgers bij BNR is er nu een nieuwe televisieserie over opvolgers in familiebedrijven bij WNL. Sander Schimmelpenninck bezoekt familiebedrijven en spreekt met de overdragers en de opvolgers. Op 7 augustus stapte hij naar binnen bij het familiebedrijf Alfa van de Limburgse familie Meens, bierbrouwers sinds 1870.
Harry Meens, 4e generatie, staat aan het roer. Zijn 3 kinderen -de oudste is 22- hebben allemaal al een eigen rol in de brouwerij. Harry zegt dat hij zijn kinderen vrijlaat in hun keuzes, maar ondertussen staan hun namen al in het glas en lood van de deur van de directiekamer. Harry noemt dit “een lichte stimulans”. Het proeflokaal is de pronkkamer, daar hangen de portretten van de eerste vier generaties naast elkaar. Vader Harry heeft al bedacht dat er naast die 4 schilderijen een rijtje van 3 schilderijen onder elkaar zal komen met zijn kinderen. Het laat niets aan de verbeelding over: Volgens Harry moeten de kinderen het gewoon samen gaan doen.
Wat is zijn gedachtegang om op deze manier tegen de opvolging aan te kijken en de hoop uit te spreken dat de kinderen het samen gaan doen? Ziet hij niet dat er ook een risico is dat er wrijvingen komen tussen de kinderen? In de uitzending hoor je dat er door de kinderen nu al ruzie wordt gemaakt over de kleur van de dop op het nieuwe flesje. En de jongste zegt letterlijk tegen haar vader: “Jij had tenminste geen broers of zussen die in de weg zaten. Ik weet niet of wij wel met z’n drieën kunnen samenwerken.” Hij lijkt het te negeren. Het zou kunnen dat dat wordt veroorzaakt door een fenomeen wat we vaker zien: dat een ouder zo bang is dat hij moet kiezen tussen de kinderen dat hij het liever doodzwijgt.
Terwijl dat helemaal niet hoeft. Ze kunnen gewoon bespreken wat voor soort opvolgingsmodellen er zijn, naast “alles met z’n drieën”. Ze kunnen bepaalde principes afspreken, zoals: “Wat er ook gebeurt, het belang van de zaak gaat boven dat van een familielid.” Ze kunnen de voor- en nadelen van meerhoofdig leiderschap bespreken versus 1 kapitein op het schip. Ze kunnen terugkijken naar de opvolgingslessen van de vorige generaties. Ze kunnen samen besluiten dat de beste van de kinderen de brouwerij mag gaan leiden. Om dan ook af te spreken hoe zal worden bepaald wie de beste is. Ze kunnen nadenken of er een onderscheid is tussen de opvolging in de leiding en de opvolging in eigendom. En na al deze gesprekken zouden ze met elkaar kunnen besluiten hoe zij de opvolging vormgeven en hoe de volgende generatie verder gaat met het familiebedrijf. Dat kunnen ze eventueel ook nog in een familiestatuut opschrijven.
Dit kost natuurlijk tijd en niet alle gesprekken zullen even makkelijk zijn. Maar op die manier gaat de volgende generatie zelf bedenken hoe het kan gaan werken. Met bijkomend voordeel dat Harry niet meer het idee heeft dat hij moet kiezen tussen zijn kinderen. Dat zou wel eens een grote opluchting voor hem en zijn vrouw kunnen zijn.
